Javascript Temel Kullanım Kuralları

Kod severlere selamlar olsun. Javascript internet siteleri yazılımı yapabilmeniz için 3 temel dilden birisidir. Burada javascript'in metotları, kuralları kullanımları ile birlikte sizler için derledim. Web dünyasına hoş geldiniz.

• İçindekiler
• Javascript Nedir?
• Nodejs Nedir?
• Değişkenler Tanımlama & Kullanımı
• Açıklama Satırları
• Operatörler
  • Birleştirme Operatörleri
  • Aritmetik Operatörler
  • Karşılaştırma Operatörleri
  • Mantıksal Operatörler
• Koşullandırmalar (if/elseif/else)
• Fonksiyonlar (function)
• Callback Fonksiyonlar
• setTimeout Fonksiyonu
• setInterval Fonksiyonu
• Scope Kavramı
• For Döngüsü
• While Döngüsü
• Do While Döngüsü
• Nesneler
• Diziler
• Javascript istisna yönetimi (try, catch, throw, finally)
• "use strict" ifadesi
• Node Js Nasıl Kurulur?

Javascript: Dünyanın en popüler aynı zamanda web proglamacıların 3 gerekli yazılım dillerinden birisidir. Html,Css ve Javascript internet sitesini oluşturan web yazılım dilleridir.

node.js, server-side javascript yazmamıza imkan tanıyan, google'ın süperdüper hızlı V8 engine'ini kullanan bir yazılım mimarisi. Nodejs ile birlikte javascript backend tarafında kullanılmaya başlanmıştır.

Değişkenler Tanımlama & Kullanımı

Yazılım dillerinde olmazsa olmazlar listesinin başında değişkenler gelir. Değişkenler sayesinde tanımlamalar yapar ve o tanımlamalara değerler atarız bu sayede tanımladıklarımız değerleri yazılımın içerisinde nesneler olarak kullabilir ve işllemler yapabiliriz.

    var sayi = 8;
    var metin = "Bu bir yazıdır.";

    console.log(sayi, metin);
    //Ekrana çıktı olarak 8 Bu bir yazıdır.
  

Açıklama Satırları

Açıklama satırları kod içinde bulunur fakat yazılıma etkisi yoktur. Yazılımcı hatırlasın diye nerede ne yaptiğını diye kullanır. Kullanımları:

    /*
      Burası açıklama satırıdır.
      Yıldızlar arasında kullanılır. slash ile baslar slah ile biter
    */

    //Yorum satırıdır. iki adet ters slash ile kullanılır
  

Operatörler

Birleştirme operatörleri kullanımı:

    // + birleştirme operatorudur
    console.log("Ismail" + " " + "Gültekin");//String (yazıları) + birleştirir.
    //Ekrana çıktı olarak: Ismail Gültekin
    console.log(2 + 2);                      //İnteger (Sayıları) + toplar
    //Ekrana çıktı olarak: 4
  

Aritmetik Operatör kullanımı

      // + sayılarda toplama işareti olarak yorumlanır.
      // - sayılarda çıkarma işareti olarak yorumlanır.
      // * sayılarda çarpma işareti olarak yorumlanır.
      // / sayılarda bolme işareti olarak yorumlanır.
      // % sayılarda bolümünden kalan işareti olarak yorumlanır.
      var sayi = 2;

      console.log(sayi + 3); //Ekrana çıktı olarak: 5
      console.log(sayi + "3"); //Ekrana çıktı olarak: 23 yazar biri sayı 3 ise string ifade olduğu için.
      console.log(sayi - 1); //Ekrana çıktı olarak : 1
      console.log(sayi * 2); //Ekrana çıktı olarak : 4
      console.log(sayi - 1); //Ekrana çıktı olarak : 1
      console.log(10 % 2); //Ekrana çıktı olarak : 0
      console.log(10 % 3); //Ekrana çıktı olarak : 1

      console.log(++sayi);
      //sayi değişkenimiz 2 idi onüne ++ koyduğumuzda 1 arttirdi. ekrana 3 yazar
      console.log(--sayi);
      //sayi değişkenimiz 2 idi onüne -- koyduğumuzda 1 eksiltir. ekrana 1 yazar
    

Karşılaştırma Operatörleri

İki veya daha fazla verinin birbirleri arasında karşılaştırması gerektiğinde kullanırız.

        /*
           ==  (eşit ise)
           === (veri türü dahil eşit ise)
           != (eşit değilse)
           !== (veri türü dahil eşit değilse)
           > (büyüktür)
           < (küçüktür)
           >= (büyük eşittir)
           <= (küçük eşittir)
        */

        var sayi = 2;
        console.log(sayi == "2");//Ekrana true doner
        console.log(sayi === "2");//ekrana false doner === veri türlerinide kontrol eder 2 sayi "2" ise stringt yazidir.
    

Mantıksal Operatörler

&& her iki durumunda true olması gerekir. || herhangin durumdan bi tanesi true donmesi yeterlidir.

      /*
          &&  (ve)
          ||  (veya)
      */

      var sayi1 = 1,
          sayi2 = 2,
          sayi3 = 3;

      var durum = (sayi1 == 2 && sayi2 == 2) || (sayi3 == 4);

      console.log(durum);
    

Koşullandırmalar (if/elseif/else)

Koşullar yazılımda iş akışını daha doğrusu olarakta kontrol etmeyi sağlar.

      // if / else if / else koşullar olarak kullanırız.
      var acMisin = false;
      var susadinMi = false;

      if (acMisin)
          console.log("yemek ye!");
      else
          if (susadinMi)
              console.log("su iç!");
          else
              console.log("hiçbir şey yapma!");
    

Fonksiyonlar (function)

Istekleriniz dogrultusunda işlem yapacağınız yerdir

      var fonksiyonum = function () {
        return 2;
      };

      console.log(fonksiyonum());//ekrana 2 yazacaktır
    

Callback Fonksiyonlar

function içinde işlem sonucunda başka bir function daha çalıştırmanızı sağlar. Javascript asenkron olduğu için 2 işlemide aynı anda işleme alır ama bizim istediğimiz ilk fonksiyon sonucuna gore 2. işlem çalışsın.

        function soyle(text, callback){
          console.log(text);
          callback();
        }

        function mesaj(){
          console.log("işlem başarılı..");
        }

        soyle("merhaba", mesaj);
        //Ekrana çıkti ilk merhaba sonra işlem başarılı yazacak
      

setTimeout Fonksiyonu

Belirlediğiniz bir süreden sonra çalışma yapar

      var fnc = function () {
          console.log("selam nasılsın?");
      };

      setTimeout(fnc, 3000);//3 saniye sonra ekrana selam nasılsın yazar
    

setInterval Fonksiyonu

Belirttiğiniz süre kendini tekrar eder

      var sayi = 1;

      var interval = setInterval(function () {
          if (sayi == 5)
              clearInterval(interval);

          console.log("selam: "+ sayi);
          sayi++;
      }, 1000);
      //Ekrana her 1 saniyede 5 defa oluncaya dek selam yazar
    

Scope Kavramı

Javascriptte her nesnenin, değişkenin bir alanı var o alan içinde kullanılabiliyorlar.

      var x = 'test';
      function testFonk() {
          var x = "testFonk x değişkeni";
          console.log(x);
      }

      testFonk();
      //iki x ten çalışacak testFonk içindeki x ekrana basılacaktır.
    

For Döngüsü

Belirttiğimiz sayı değişkenine kadar o işlemi tekrarlar.

      for (var i = 1; i <= 10; i++){
          console.log(i);
      }
      //Ekrana alt alta 1-10 eşit oluncaya kadar saydırıp yazar.

    

While Döngüsü

Olduğu sürece tekrarlar.

      var i = 1;

      while(i < 4){
          console.log(i);
          i++;
      }

      //ekrana 3 kez 4 gelinceye kadar sayi yazar
    

do while Döngüsü

Koşul sağlanmasa bile dongu 1 kez çalışır.

      var k = 1;

      do{
          console.log(k);
          k++;
      }while(k < 3);

      //ekrana 1 ve 2 yazar çünkü 3 kadar dön dedik
    

Nesneler

Javascriptte nesneler belli verileri bi arada tutmaya kontrol etmeyi sağlar. Nesneler {} ile tanımlanır.

      var insan = {
          yas : 33,
          isim : "ismail",
          mesaj : function () {
              console.log("Hatasız.");
          }
      };
      insan.kilo = 70;
      insan.mesaj();
      console.log(insan);
      //Ekrana ilk mesaj: Hatasız. sonrada: { yas: 33, isim: 'ismail', mesaj: [Function: mesaj], kilo: 70 }
    

Diziler

Diziler nesneler gibi verileri bir arada tutmaya kontrol etmeyi sağlar fakat [], array olarak tanımlanır.

      var dizi = ['ismail', 33, false, 0.3];

      /*
      for (var i = 0; i < dizi.length; i++){
          console.log(dizi[i]);
      }*/

      dizi.forEach(function (k) {
          console.log(k);
      });
      //Ekrana ismail 33 false 0.3 olarak yazar
    

Javascript istisna yönetimi (try, catch, throw, finally)

Program akışında sorun yokken. Hata alınırsa olası sorunları kontrol etmeyi derler

      /*
      * throw catch'e yorumlayacağı hatayı bildirir.
      * try ile kontrol istisnayi hatalari kontrol ederiz
      * catch hata aldiğimizda error ile durumu belirtir sadece hatayi yorumlar
      * finally hatasız giderse calisir
      * */

      try{
          var sayi1 = 4;
          var sayi2 = 2;
          var sonuc = sayi1 / sayi2;

          if(sayi2 === 0)
              throw Error('sayi2 sıfır olamaz.');
          else
              console.log(sonuc);
      }catch (error){
          console.log(error);
      }finally {
          console.log("burası finally bloğu.");
      }
      //Ekrana 2 burası finally bloğu. yazar
    

"use strict" ifadesi

Use strict; javascript versiyonunun en son kararlı halinin kullanılmasını yorumlar ve hata yapmamızı engeller. javascript dosyasının en başına konularak derlemeyi yapar. Kullanımı ise:

      "use strict";